Từ năm 2013 đến nay, Viện Hóa học đã có bước tiến vượt trội trong nghiên cứu cơ bản, với hơn 200 công trình được công bố trên các tạp chí uy tín quốc tế; 512 công trình công bố trên các tạp chí quốc gia; được cấp 01 bằng độc quyền sáng chế và 9 giải pháp hữu ích. Xét về số lượng công bố quốc tế và công bố khoa học hằng năm, Viện Hóa học luôn nằm trong nhóm viện nghiên cứu chuyên ngành có số lượng công trình công bố nhiều nhất của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Ðáng chú ý, bên cạnh thực hiện tốt nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản, Viện Hóa học đã chủ động tìm hiểu, nghiên cứu và phối hợp các cơ quan quản lý, doanh nghiệp nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn.

Kết quả đã xây dựng nhiều quy trình công nghệ có tính khả thi và hiệu quả kinh tế như: chiết xuất artemisinin từ cây thanh hao hoa vàng làm thuốc sốt rét; rutin từ hoa hòe làm thuốc chống cao huyết áp; rotundin từ củ bình vôi làm thuốc an thần; nghiên cứu và sản xuất thử chế phẩm thuốc trừ sâu thảo mộc; nghiên cứu và tổng hợp một số biệt dược dùng làm thuốc điều trị ung thư, tiểu đường, sốt rét, HIV/AIDS, cúm gia cầm A(H5N1); nghiên cứu và xây dựng quy trình công nghệ, sản xuất thử chitin/chitosan dùng trong y tế (màng băng, màng sinh học, thuốc kem)...

Gần đây, Viện đã nghiên cứu, chế tạo thành công curcumin nano, một dược chất có tác dụng gây độc cao hơn so với curcumin thường trên nhiều dòng tế bào ung thư người, như: ung thư dạ dày, đại tràng, phổi, tuyến tụy, vú… Hiện nay, một số công ty dược phẩm trong nước đã bào chế thành công các chế phẩm chứa curcumin nano và được người tiêu dùng đánh giá tốt.

Nhiều công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực xử lý và bảo vệ môi trường đã được nghiên cứu và ứng dụng có kết quả như: dây chuyền xử lý nước thải sinh hoạt của các khu dân cư, nước thải của các nhà máy dệt nhuộm, thuộc da, giấy; công nghệ xử lý nước phèn ở đồng bằng sông Cửu Long, nước nhiễm mặn ở tỉnh Quảng Bình. Ðáng chú ý, các nhà khoa học của viện đã nghiên cứu thành công công nghệ sản xuất thép và vật liệu xây dựng không nung từ bùn đỏ trong quá trình sản xuất alumin tại Tây Nguyên, và công nghệ này đã nhận được bằng độc quyền sáng chế.

Trong những năm qua, các kết quả nghiên cứu của Viện Hóa học đã giúp các cơ quan chức năng làm sáng tỏ nhiều vụ việc quan trọng. Tiêu biểu như năm 2016, thực hiện nhiệm vụ tìm hiểu và xác định nguyên nhân hải sản chết bất thường  tại  một  số  tỉnh  ven  biển miền trung do Chính phủ giao, các nhà khoa học của viện cùng với các nhà khoa học trong Hội đồng Khoa học quốc gia đã triển khai khảo sát, thu mẫu hiện trường, phân tích các mẫu cá, nước, trầm tích; đánh giá quy trình và công nghệ xử lý chất thải tại các cơ sở nghi ngờ phát tán ô nhiễm... 

Các kết quả nghiên cứu đã xác định được nguyên nhân hải sản chết bất thường, giúp các bộ, ngành, cơ quan chức năng thẩm định kỹ lưỡng và kết luận các sai phạm. Với những chứng cứ khách quan, khoa học, Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa (Hà Tĩnh) đã nhận trách nhiệm về việc gây ra sự cố môi trường, làm hải sản chết hàng loạt tại bốn tỉnh miền trung.

Mới đây, kết quả nghiên cứu của Viện Hóa học tiếp tục góp phần quan trọng trong công tác giám định, giúp làm rõ nguyên nhân gây sự cố y khoa đặc biệt nghiêm trọng tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình. Ðể tiếp cận một số lĩnh vực công nghệ cao, Viện Hóa học đã duy trì và phát triển được mối quan hệ, hợp tác nghiên cứu khoa học với các nước: Ðức, Pháp, Bỉ, Mỹ, Hàn Quốc,
 
rutin từ hoa hòe làm thuốc chống cao huyết áp; rotundin từ củ bình vôi làm thuốc an thần; nghiên cứu và sản xuất thử chế phẩm thuốc trừ sâu thảo mộc; nghiên cứu và tổng hợp một số biệt dược dùng làm thuốc điều trị ung thư, tiểu đường, sốt rét, HIV/AIDS, cúm gia cầm A(H5N1); nghiên cứu và xây dựng quy trình công nghệ, sản xuất thử chitin/chitosan dùng trong y tế (màng băng, màng sinh học, thuốc kem)...

Gần đây, Viện đã nghiên cứu, chế tạo thành công curcumin nano, một dược chất có tác dụng gây độc cao hơn so với curcumin thường trên nhiều dòng tế bào ung thư người, như: ung thư dạ dày, đại tràng, phổi, tuyến tụy, vú… Hiện nay, một số công ty dược phẩm trong nước đã bào chế thành công các chế phẩm chứa curcumin nano và được người tiêu dùng đánh giá tốt.

Nhiều công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực xử lý và bảo vệ môi trường đã được nghiên cứu và ứng dụng có kết quả như: dây chuyền xử lý nước thải sinh hoạt của các khu dân cư,
 
nước thải của các nhà máy dệt nhuộm, thuộc da, giấy; công nghệ xử lý nước phèn ở đồng bằng sông Cửu Long, nước nhiễm mặn ở tỉnh Quảng Bình. Ðáng chú ý, các nhà khoa học của viện đã nghiên cứu thành công công nghệ sản xuất thép và vật liệu xây dựng không nung từ bùn đỏ trong quá trình sản xuất alumin tại Tây Nguyên, và công nghệ này đã nhận được bằng độc quyền sáng chế.

Trong những năm qua, các kết quả nghiên cứu của Viện Hóa học đã giúp các cơ quan chức năng làm sáng tỏ nhiều vụ việc quan trọng. Tiêu biểu như năm 2016, thực hiện nhiệm vụ tìm hiểu và xác định nguyên nhân hải sản chết bất thường  tại  một  số  tỉnh  ven  biển miền trung do Chính phủ giao, các nhà khoa học của viện cùng với các nhà khoa học trong Hội đồng Khoa học quốc gia đã triển khai khảo sát, thu mẫu hiện trường, phân tích các mẫu cá, nước, trầm tích; đánh giá quy trình và công nghệ xử lý chất thải tại các cơ sở nghi ngờ phát tán ô nhiễm…
Các kết quả nghiên cứu đã xác
 
Nhật Bản, Canada, Nga, Belarut... Thông qua hợp tác quốc tế, viện tăng cường tiềm lực về trang thiết bị, thông tin, tài chính và đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao.

Trong 5 năm qua, Viện đã đào tạo, thu hút 187 cán bộ khoa học, trong đó có ba giáo sư, 17 phó giáo sư, 49 tiến sĩ. Mặt khác, để đáp ứng số lượng và chất lượng của các kết quả nghiên cứu ngang tầm các đơn vị  nghiên  cứu  hóa  học  trong  khu vực, các nhà khoa học của Viện Hóa học đang tiếp tục hiện đại hóa các phòng thí nghiệm.

Với những thành tích nổi bật trong công tác, sau 40 năm thành lập, Viện Hóa học ngày càng phát huy vai trò tư vấn, phản biện của Hội đồng khoa học của viện; tích cực tham gia giải quyết các vấn đề mới, phát sinh của xã hội; cũng như phối hợp doanh nghiệp trong việc phát huy giá trị các kết quả nghiên cứu khoa học. Những năm gần đây, Viện còn chủ động tìm kiếm, phát hiện các nhà khoa học trẻ, tài năng của Việt Nam tại nước ngoài, động viên, khuyến khích, có cơ chế để thu hút họ về nước tham gia công tác nghiên cứu khoa học 

           Hà Linh