Khoa học công nghệ ngành Công Thương

Thứ sáu, 29/03/2024 | 09:06

Thứ sáu, 29/03/2024 | 09:06

Kết quả nhiệm vụ KHCN

Cập nhật lúc 09:09 ngày 20/05/2021

Hệ thống giám sát thiết bị trong khai thác than hầm lò giá thành bằng 1/3 sản phẩm nhập ngoại

Trong những năm qua, ngành công nghiệp khai thác than, khoáng sản Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong công tác khai thác, sản lượng cũng như hiệu quả kinh tế tăng cao nhờ áp dụng cơ giới hóa, tự động hoá vào sản xuất. Song song với khai thác, tất cả các mỏ than hầm lò đều đã trang bị hệ thống giám sát khí mỏ tập trung tự động, một số mỏ còn trang bị hệ thống giám sát tập trung (giám sát người ra vào lò, giám sát bằng camera các khu vực khai thác…) để tăng cường đảm bảo an toàn cho người lao động.
Tuy nhiên, hạn chế ở các mỏ than hầm lò Việt Nam là các hệ thống chỉ dừng lại ở mức giám sát và bán tự động, chưa ứng dụng để tự động hóa ở mức cao các khâu công nghệ, điều khiển giám sát tập trung tự động để nâng cao năng suất, giảm thiểu tai nạn lao động như các nước tiên tiến trên thế giới. Các máy móc cơ giới của lò chợ, các tủ thông gió, bơm thoát nước, các thiết bị điều khiển giám sát hệ thống vận tải trong lò như băng tải, máng cào, tời trục vẫn chủ yếu là điều khiển giám sát trực tiếp tại chỗ từng thiết bị.
Để đảm bảo an toàn lao động, nâng cao hiệu quả trong công tác điều hành sản xuất thì việc tự động hóa, giám sát, điều khiển các khâu sản xuất than yêu cầu rất cấp bách và cần thiết. Sản phẩm Tủ điện điều khiển - giám sát thiết bị sử dụng trong khai thác hầm lò của Viện Cơ khí Năng lượng và Mỏ - Vinacomin ra đời đã đáp ứng các yêu cầu cấp thiết kể trên.
Các mỏ than hầm lò cần trang bị hệ thống điều khiển giám sát tập trung tự động để nâng cao năng suất, giảm thiểu tai nạn lao động. Ảnh Báo Công Thương
Từ mục tiêu đặt ra là sản phẩm phải đạt được công nghệ tương đương với sản phẩm của các nước trong khu vực và tiêu chuẩn thiết kế cao hơn các sản phẩm hiện đang nhập ngoại, nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu hiện trạng công nghệ và nhu cầu thực tế cần sử dụng các tủ điều khiển giám sát thiết bị trong các khâu sản xuất than hầm lò vùng Quảng Ninh. Theo đó, nhóm đã đưa ra được các giải pháp nghiên cứu, đánh giá để hoàn thiện thiết kế kỹ thuật vỏ tủ phòng nổ, hoàn thiện quy trình công nghệ và thuật toán điều khiển cho tủ điều khiển giám sát - giám sát thiết bị sử dụng trong khai thác mỏ hầm lò.
Thành công ban đầu, nhóm nghiên cứu tiến hành xây dựng quy trình công nghệ và chế tạo thành công tủ điều khiển giám sát thiết bị đáp ứng được các yêu cầu về công nghệ, quy cách kỹ thuật, tiêu chuẩn bảo vệ phòng nổ.
Th.S Phạm Văn Hiếu - đại diện nhóm nghiên cứu cho biết: “Tủ điều khiển giám sát, thiết bị liên động cục bộ được Trung tâm kiểm định công nghiệp I – Cục an toàn môi trường – Bộ Công Thương cấp chứng chỉ đạt tiêu chuẩn về tính năng phòng nổ, an toàn tia lửa cho các thiết bị sử dụng trong mỏ hầm lò, bao gồm các thiết bị: Vỏ tủ điều khiển giám sát; các bộ cách ly an toàn tia lửa; Bộ chuyển đổi mạng Ethernet phòng nổ”
Sản xuất hàng loạt có giá thành vào khoảng 180 triệu đồng, khoảng 1/3 so với giá thành nhập ngoại. ẢnhViện Cơ khí Năng lượng và Mỏ cung cấp
Sản phẩm của dự án đã được lắp đặt và đưa vào sử dụng tại hệ thống các tuyến băng tải và hệ thống tời cáp treo chở người tại Công ty than Hòn Gai – TKV và Công ty than Hạ Long - TKV
Tủ điều khiển đã được lắp đặt thử nghiệm đối với tuyến băng tải tại mức -220 lên đến + 26 khu Thành Công, Công ty than Hòn Gai - TKV. Kết quả đánh giá các chỉ tiêu, thông số kỹ thuật cũng như độ ổn định của thiết bị trong quá trình thử nghiệm thời gian khoảng 5 tháng đã chứng tỏ sản phẩm đề tài đã hoạt động ổn định và tin cậy, đáp ứng được các yêu cầu thiết kế đề ra và phù hợp với điều kiện môi trường cũng như yêu cầu của quá trình sản xuất trong các mỏ khai thác than hầm lò.” - Th.S Phạm Văn Hiếu thông tin thêm.
Được biết, với sản phẩm có cấu hình tương đương từ Trung Quốc (Tủ điều khiển cho hầm tuyến băng tải, mã hiệu KXJ20/660) khi nhập về Việt Nam có giá thành khoảng 430 - 450 triệu đồng. Trong khi đó, với tủ điều khiển giám sát liên động cục bộ do dự án sản xuất hàng loạt có giá thành vào khoảng 180 triệu đồng, khoảng 1/3 so với giá thành nhập ngoại. 
Đấu nối lắp đặt thiết bị tại hiện trường mỏ. ẢnhViện Cơ khí Năng lượng và Mỏ cung cấp
Thao tác vận hành giám sát các tuyến băng tải tại phòng điều khiển trung tâm tại công ty than Hòn Gai. ẢnhViện Cơ khí Năng lượng và Mỏ cung cấp
Với các tính năng thiết kế kết nối có tính mở, linh hoạt trong cấu hình hệ thống, sản phẩm của dự án được đánh giá hoàn toàn có thể thay thế hiệu quả cho các thiết bị nhập ngoại, là thành phần đóng vai trò rất quan trọng trong các hệ thống giám sát, điều khiển và điều độ tập trung cho các mỏ khai thác than hầm lò. Ngoài ra, thiết bị có kích thước, khối lượng nhỏ gọn, tiện dụng, đảm bảo an toàn trong quá trình lắp đặt, hiệu chỉnh, sửa chữa, bảo dưỡng, sử dụng.
Việc chế tạo thành công một số loại tủ điều khiển giám sát phục vụ nhu cầu sản xuất đã góp phần nâng cao tỷ lệ nội địa hóa làm chủ công nghệ chế tạo trong nước, giảm chi phí nhập ngoại thiết bị, linh kiện, tiết kiệm thời gian sửa chữa, bảo hành. 
Mai Anh

lên đầu trang