Với quy mô sản xuất của mỏ ngày càng mở rộng, mức khai thác ngày càng xuống sâu, điều kiện địa chất khai thác ngày càng phức tạp, việc sử dụng nhiều lao động trực tiếp trong lò là không hiệu quả và đi kèm rất nhiều rủi ro. Vì vậy, đẩy mạnh công tác cơ giới hóa, tự động hóa và tin học hóa trong khai thác hầm lò để đáp ứng yêu cầu tăng sản lượng, giảm chi phí sản xuất và đảm bảo an toàn trong quá trình khai thác là rất quan trọng.
Xuất phát từ nhu cầu trên, nhiệm vụ “Sản xuất thử nghiệm một số tủ điện điều khiển - giám sát thiết bị sử dụng trong khai thác hầm lò” do Ths. Phạm Văn Hiếu làm chủ nhiệm, cơ quan chủ trì Viện Cơ khí Năng lượng và Mỏ - Vinacomin, đã nghiên cứu và chế tạo thành công tủ điều khiển giám sát thiết bị sử dụng trong khai thác than hầm lò. Sản phẩm đã góp phần vào hiện đại hóa ngành công nghiệp khai thác than hầm lò của Việt Nam.
Thao tác vận hành giám sát các tuyến băng tải tại phòng điều khiển trung tâm
Ths. Phạm Văn Hiếu cho biết “Trên thế giới đã áp dụng rộng rãi các hệ thống giám sát, điều khiển, điều độ tập trung phục vụ trong ngành sản xuất than. Các tủ điều khiển giám sát liên động là thành phần không thể thiếu trong hệ thống tự động hóa cho các khâu sản xuất và dây chuyền công nghệ của mỏ”.
Nhóm nghiên cứu sau gần 3 năm triển khai, đã làm chủ thiết kế, quy trình công nghệ chế tạo một số loại tủ điều khiển - giám sát sử dụng trong ngành mỏ. Thiết bị có tính tự động hóa nâng cao hiệu quả sản suất than thay thế các thiết bị công nghệ khai thác hầm lò như băng tải, tời trục, bơm nước lạc hậu vận hành thủ công, giảm nhân lực vận hành trực tiếp, giảm thiểu tiềm ẩn rủi ro mất an toàn. Chế tạo thành công một số loại tủ điều khiển giám sát phục vụ nhu cầu sản xuất. Góp phần nâng cao tỷ lệ nội địa hóa làm chủ công nghệ chế tạo trong nước, giảm chi phí nhập ngoại thiết bị, linh kiện, tiết kiệm thời gian sửa chữa, bảo hành.
Thiết bị có kích thước, khối lượng nhỏ gọn, tiện dụng, đảm bảo an toàn trong quá trình lắp đặt, hiệu chỉnh, sửa chữa, bảo dưỡng, sử dụng. Thiết bị kết nối có tính mở, sử dụng chuẩn mạng Ethernet là mạng chính, kết cấu vòng ring (dự phòng) là phù hợp với yêu cầu trong việc mở rộng, thay đổi cập nhật và dễ dàng kết nối liên động với bộ phận khác, dễ dàng tích hợp chung vào hệ thống điều độ sản xuất tập trung của mỏ, đảm bảo sự đồng bộ thông tin cho mỏ hiện tại.
Sản phẩm của dự án bao gồm 16 tủ điều khiển - giám sát từ xa cho băng tải; 3 tủ điều khiển cho tời cáp treo chở người. Cùng với đó là báo cáo tổng kết dự án, tài liệu thiết kế tủ điều khiển giám sát cho băng tải, tời cáp treo chở người và hệ thống bơm nước mỏ, và quy trình hướng dẫn vận hành chi tiết đến từng thiết bị.
Tủ điều khiển giám sát thiết bị được đưa vào lắp đặt, chạy vận hành, nghiệm thu bàn giao và đưa vào sử dụng hệ thống các tuyến băng tải và hệ thống tời cáp treo chở người tại Công ty than Hòn Gai và Công ty than Hạ Long (TKV). Quá trình thử nghiệm đã chứng tỏ sản phẩm hoạt động ổn định và tin cậy, đáp ứng được các yêu cầu thiết kế đề ra, phù hợp với điều kiện môi trường cũng như yêu cầu sản xuất trong các mỏ khai thác than hầm lò.
Thiết bị ứng dụng cho hệ thống điều khiển liên động tuyến băng tải hầm lò.
Nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục mở rộng nghiên cứu, chế tạo hệ thống các tủ điều khiển - giám sát thiết bị áp dụng cho các thiết bị, các đơn vị khai thác than - khoáng sản. Đồng thời mở rộng thị trường nhằm cung cấp sản phẩm cho các đơn vị sản xuất cơ khí mỏ và cung cấp cho nhu cầu thay thế, sửa chữa của các đơn vị khai thác mỏ.
Đỗ Hạnh
