Khoa học công nghệ ngành Công Thương

Thứ sáu, 29/03/2024 | 12:45

Thứ sáu, 29/03/2024 | 12:45

Chính sách

Cập nhật lúc 09:45 ngày 04/11/2021

'Tạo động lực để doanh nghiệp dám đổi mới sáng tạo'

Thứ trưởng Bùi Thế Duy: 'Tạo động lực để doanh nghiệp dám đổi mới sáng tạo'
Chia sẻ thông tin trong phiên thảo luận, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy đánh giá, các báo cáo công bố là kết quả của quá trình làm việc kỹ lưỡng của các chuyên gia quốc tế và Việt Nam. Báo cáo cho thấy bức tranh khách quan, chân thực cho thấy điểm mạnh điểm yếu, chỉ ra một số vấn đề trong đổi mới sáng tạo có sự mất cân đối phát triển tạo ra tri thức và hấp thụ tại doanh nghiệp.
Nhìn từ báo cáo nước đang phát triển Đông Á chỉ rõ, đầu tư khoa học công nghệ chưa đến được ngưỡng cần thiết để tạo ra bước nhảy vọt cho nền kinh tế, Việt Nam cũng nằm trong nhóm này.
Một thực tế các doanh nghiệp sản xuất vẫn là sử dụng công nghệ 1.0 (sản xuất bằng tay), 2.0 (tự động chưa kết nối máy tính) và có khoảng cách rất xa ở mức 4.0. Theo đó Thứ trưởng Duy cho rằng, cần có đầu tư tạo động lực cho doanh nghiệp để dám đổi mới cho công nghệ để phát triển bền vững hơn. Thực tế các doanh nghiệp vẫn duy trì được và phát triển tốt trong đại dịch thời gian qua là minh chứng rõ nhất việc đầu tư đổi mới sáng tạo.
Thứ trưởng Bùi Thế Duy chia sẻ tại sự kiện. Ảnh:Lương Dũng
'Không có mô hình mẫu về đổi mới sáng tạo cho tất cả doanh nghiệp'
Ở phiên thảo luận, các nhà quản lý, khoa học, doanh nghiệp cùng thảo luận về vai trò của khoa học công nghê, đổi mới sáng tạo đối với phát triển trong phát triển kinh tế - xã hội và tại doanh nghiệp.
Theo đó đại diện doanh nghiệp Rạng Đông cho rằng, để thay đổi doanh nghiệp gặp rất nhiều thách thức, trước hết là thay đổi thói quen, sau đó là thiếu thông tin. Ông cho rằng, không có mô hình mẫu về đổi mới sáng tạo cho tất cả doanh nghiệp mà phải tìm bước đi phù hợp với năng lực và trình độ của mỗi doanh nghiệp. Tuy nhiên ông cũng khẳng định, sáng tạo và đổi mới công nghệ sẽ là chìa khóa cho doanh nghiệp muốn bứt phá. Theo đó ở công ty ông xây dựng 3 trung tâm nghiên cứu (ánh sáng, công nghệ số và phát triển các mô hình kinh doanh trên nền tảng thương mại số). Mục đích hướng tới, sáng tạo, thiết kế tại Việt Nam, người Việt Nam sản xuất nhưng sản phẩm mang lại giá trị gia tăng cao.
Các đại biểu trong phiên thảo luận. Ảnh:Lương Dũng
Bà Phạm Hiền, dự án Data61- CSIRO, đánh giá khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là trụ cột trong quan hệ chiến lược giữa Việt Nam và Australia. Bà cho biết, Việt Nam đang được hưởng lợi từ việc áp dụng khoa học công nghệ, thấy sự khác biệt giữa các ngành nghề khác nhau đã và đang tận dụng kết quả của khoa học công nghệ. Tuy nhiên có nhiều ngành mới nổi vẫn cần phải tiếp tục tích lũy kiến thức đổi mới sáng tạo và làm thế nào để thương mại hóa kết quả khoa học công nghệ này. Thông qua các nghiên cứu gần đây, bà Hiền cho rằng nhiều ngành tại Việt Nam có phát triển mạnh mẽ về khoa học công nghệ như ngành năng lượng (năng lượng tái tạo, năng lượng mặt trời, gió, quản lý điện lực). Đặc biệt ngành dược trở thành lĩnh vực nổi trội trong việc áp dụng đổi mới sáng tạo trong việc đưa ra sản phẩm mới. Điều đó cho thấy thị trường Việt Nam đang trong giai đoạn đầu áp dụng đổi mới công nghệ, thể hiện tỷ trọng SCI đang ngày càng tăng. Trước đây 5 năm tỷ trọng này mới ở 5% nhưng đã tăng đáng kể lên tới 20% hiện nay. Đặc biệt Việt Nam đang có những chủ thể "chơi lớn" - năng động, có đầu tư lớn, cũng như sẵn sàng phát triển ứng dụng công nghệ mới trên thị trường.
Những điểm nhấn của báo cáo
Ở phần tiếp theo của sự kiện, đại diện các đơn vị xây dựng chia sẻ về những nội dung quan trọng của báo cáo. Theo đó, trong Báo cáo "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam", các chuyên gia Ngân hàng thế giới tập trung phân tích những thay đổi cụ thể về chính sách và đề xuất các phương án thể chế để tăng cường ứng dụng công nghệ và ĐMST trong doanh nghiệp. Các thông tin này có ý nghĩa quan trọng, là thông tin đầu vào nhằm hỗ trợ xây dựng Chiến lược khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2030 và Chiến lược phát triển KTXH 10 năm 2021-2030.
Để xây dựng báo cáo, Bộ Khoa học và Công nghệ và WB đã tổ chức nhiều cuộc gặp mặt cấp cao, trao đổi chuyên môn giữa hai bên nhằm thống nhất về phương pháp triển khai và nội dung của báo cáo. Các chuyên gia của WB thông qua nhiều hội thảo, trao đổi và làm việc với các cơ quan có liên quan của Việt Nam thu thập thông tin. Nhiều bộ, ngành, Sở Khoa học và Công nghệ, trường Đại học cùng khoảng 200 doanh nghiệp trên cả nước đã cung cấp các thông tin đầu vào quan trọng cho báo cáo.
Trong Báo cáo "Đổi mới công nghệ ở Việt Nam - Đánh giá tác động của công nghệ đến tăng trưởng kinh tế" cung cấp bộ dữ liệu về công nghệ (với trên 4.5 triệu biểu ghi) trong tổng thể số liệu về kinh tế - xã hội của Việt Nam cả giai đoạn 2001-2019. Các dữ liệu này được tổng hợp, phân loại đồng bộ, thống nhất, sử dụng các mô hình toán kinh tế tiên tiến để bước đầu định lượng được đóng góp của tiến bộ công nghệ vào tăng trưởng kinh tế, cũng như cơ chế khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tác động vào nền kinh tế của Việt Nam.
Những kết quả của dự án này có thể là nguồn dữ liệu tham khảo quan trọng cho việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045, trong đó các yếu tố về hiệu quả và tính sáng tạo đóng vai trò ngày càng quan trọng, vượt qua các yếu tố cơ bản là vốn và lao động giá rẻ.
Đại diện các đơn vị xây dựng báo cáo chia sẻ.
Bà Robyn Mudie: 'Các báo cáo sẽ góp phần phát triển chính sách của Việt Nam'
Phát biểu tại lễ công bố, bà Robyn Mudie, Đại sứ Australia tại Việt Nam cho biết, Austrailia đã và đang hỗ trợ Việt Nam trong giai đoạn vừa qua nhất là đại dịch Covid-19 cũng như hoạch định các chính sách dựa trên các bằng chứng về các báo cáo Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam. "Chúng tôi có niềm tin chung rằng đổi mới và công nghệ là yếu tố thúc đẩy kinh tế và nhiều lĩnh vực. Chúng tôi cam kết đẩy mạnh điểm mốc trong hợp tác với đối tác Việt Nam để có thể đẩy mạnh hợp tác sáng tạo", bà nói.
Theo bà Robyn Mudie, đây là cơ hội quan trọng thảo luận báo cáo, đưa ra quan điểm trong bối cảnh đổi mới sáng tạo nhằm thúc đẩy chia sẻ kiến thức, đưa ra giải pháp dịch chuyển kinh tế tại Việt Nam. Báo cáo với những sáng kiến, trao đổi chính sách thực hiện bởi các chuyên gia giúp đưa ra khuyến nghị về nền kinh tế trong tương lai, để phát triển hai mô hình kinh tế hiện đại để lượng hóa đóng góp tiến bộ khoa học công nghệ tới tăng trưởng kinh tế.
Các khuyến nghị đưa ra trong báo cáo Việt Nam 2035 cũng là cơ sở phân tích, định hướng chính sách kinh tế xã hội Việt Nam trong thời gian tới. "Chúng tôi hy vọng Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tận dụng tốt báo cáo và hai mô hình để phát triển các chính sách khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong thời gian tới", bà Robyn Mudie nói.
Bà Robyn Mudie phát biểu tại sự kiện.
Bà Carolyn Turk:'Đổi mới sáng tạo giúp Việt Nam vượt qua thách thức'
Phát biểu tại sự kiện, bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho rằng sự phát triển kinh tế Đông Á trong thập kỷ qua rất đáng chú ý khi giúp hàng triệu người thoát nghèo. Các thách thức về xung đột toàn cầu, đại dịch Covid-19 và tăng trưởng năng suất toàn cầu chậm lại khiến khu vực khó bắt kịp, đây cũng là vấn đề của Việt Nam. Biến đổi khí hậu cũng làm gia tăng tính tổn thương, đại dịch đảo ngược kết quả giảm nghèo cho thấy tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số với phát triển kinh tế cũng như quá trình số hóa. Tăng cường nguồn nhân lực cũng đóng vai trò quan trọng để có thể đổi mới sáng tạo.
Bà cho rằng, có nhiều bằng chứng cho thấy việc áp dụng công nghệ cho thấy kết quả tốt về mặt kinh tế và cách tư duy giúp xây dựng khung chính sách giúp gắn kết nguồn lực. "Báo cáo là cơ sở để các nhà chính sách sử dụng hoạch định về chiến lược, là đóng góp khoa học, phù hợp với các lĩnh vực chính", bà nói và cho rằng, Việt Nam có thể nâng cao năng lực doanh nghiệp, thúc đẩy hấp thụ công nghệ mới, tăng cường khả năng tiếp cận.
"Đổi mới sáng tạo trở thành chìa khóa để vượt qua các thách thức hiện có, là chiến lược đột biến cho đổi mới sáng tạo Việt Nam", giám đốc WB tại Việt Nam nói.
Bà Carolyn Turk phát biểu tại sự kiện.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt:' Các báo cáo chỉ rõ những đóng góp của khoa học công nghệ'
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho rằng, các báo cáo được công bố hôm nay là thành quả của sự hợp tác trong hơn 3 năm qua của các chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế. Các báo cáo đã chỉ rõ vai trò đóng góp quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong tăng trưởng kinh tế - xã hội ở Việt Nam và con đường để Việt Nam tiến về phía trước, không ngừng hoàn thiện và nâng cao năng lực hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia để thúc đẩy mạnh mẽ hơn quá trình sáng tạo, truyền bá, ứng dụng tri thức và công nghệ phục vụ các mục tiêu phát triển bền vững đất nước đến năm 2030 và 2045", Bộ trưởng nói và đánh giá cao hỗ trợ của Chính phủ Australia và Ngân hàng Thế giới trong các nỗ lực này và mong muốn có thêm các sáng kiến hợp tác tiếp theo để đưa các khuyến nghị, công cụ hữu ích này vào thực tiễn.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Lương Dũng
Các báo cáo được công bố hôm nay là thành quả của sự hợp tác trong hơn 3 năm qua của các chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế. Các báo cáo đã chỉ rõ vai trò đóng góp quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong tăng trưởng kinh tế - xã hội ở Việt Nam và con đường để Việt Nam tiến về phía trước, không ngừng hoàn thiện và nâng cao năng lực hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia để thúc đẩy mạnh mẽ hơn quá trình sáng tạo, truyền bá, ứng dụng tri thức và công nghệ phục vụ các mục tiêu phát triển bền vững đất nước đến năm 2030 và 2045. Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao hỗ trợ của Chính phủ Australia và Ngân hàng Thế giới trong các nỗ lực này và mong muốn có thêm các sáng kiến hợp tác tiếp theo để đưa các khuyến nghị, công cụ hữu ích này vào thực tiễn.
Ông cho biết, báo cáo đã được hoàn thiện theo các tiêu chuẩn cao nhất, cung cấp các thông tin đáng tin cậy hỗ trợ việc hoạch định chính sách về đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong thời gian tới.
Đổi mới sáng tạo là động lực tăng trưởng mới cho Việt Nam
Sáng 3/11, Bộ Khoa học và Công nghệ, Ngân hàng thế giới (WB) và Đại sứ quán Australia tại Việt Nam đã cống bố các báo cáo về "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam" và "Đánh giá tác động của công nghệ đến tăng trưởng kinh tế".
Báo cáo "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam" do Ngân hàng Thế giới và Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp thực hiện đã nghiên cứu chính sách và khuôn khổ phát triển hiện tại của STI, phân tích các rào cản gây khó khăn cho doanh nghiệp trong quá trình đổi mới, đề xuất chương trình cải cách toàn diện để thúc đẩy tăng trưởng về đổi mới sáng tạo.
Báo cáo cũng đề xuất Việt Nam nên định hướng lại chính sách cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, từ việc hỗ trợ đổi mới tiên tiến sang thúc đẩy ứng dụng và lan tỏa các công nghệ trong nhóm doanh nghiệp lớn. Ngoài nghiên cứu và phát minh, lan tỏa công nghệ có thể đem lại thành quả có ý nghĩa về năng suất và chuyển đổi kinh tế. Đây chính nơi những can thiệp và hỗ trợ của Chính phủ có thể phát huy được hiệu quả tốt nhất.
Xây dựng năng lực cho doanh nghiệp để tạo ra các công nghệ tiên tiến nhất nên là ưu tiên hàng đầu. Việc thu hẹp khoảng cách về kỹ năng của nguồn nhân lực cả về mặt chất lượng và số lượng cũng sẽ là yếu tố quan trọng để khai thác được sức mạnh toàn diện của đổi mới sáng tạo.
Báo cáo "Đánh giá tác động của công nghệ đến tăng trưởng kinh tế" do CISRO, cơ quan khoa học quốc gia Australia và các đơn vị thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam thực hiện. Báo cáo chỉ ra tác động, định lượng của việc hấp thụ công nghệ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế.
Theo VnExpress
lên đầu trang