Công ty Điện lực Thanh Hoá (PC Thanh Hóa) hiện đang quản lý hơn 707 km đường dây và 21 trạm biến áp (TBA) 110 kV (thuộc các tỉnh có khối lượng quản lý cao nhất cả nước). Tuy khối lượng quản lý lớn, nhưng trong những năm gần đây, Công ty đã và đang tích cực triển khai công tác số hoá, chuyển đổi số, áp dụng công nghệ, kỹ thuật số vào quản lý vận hành lưới điện 110 kV nhằm nâng cao chất lượng quản lý, đảm bảo cung cấp điện được an toàn, ổn định và tin cậy trên địa bàn toàn tỉnh.

Lưới điện thông minh được hiểu là tập hợp các thiết bị phần cứng và các công cụ phần mềm nhằm truyền tải điện hiệu quả hơn, giảm công suất dư thừa, quản lý thông tin tức thời theo nhu cầu thực tế. Lưới điện thông minh đạt hiệu quả cao trong giám sát điện năng, truyền và thu thập dữ liệu ngay trên đường truyền tải. 

Tại PC Thanh Hóa, trước đây, chức năng điều khiển từ xa, giám sát các TBA chỉ giới hạn ở khả năng thao tác đơn giản như đóng cắt máy. Còn lại các thao tác vận hành khác đều thực hiện thủ công trên thiết bị. Nghĩa là thiết bị không đồng bộ, không có hệ thống tích hợp thông tin và xử lý cảnh báo chung. Điều này đặt ra sự cần thiết phải kịp thời nâng cao năng lực vận hành bằng các hệ thống điều khiển tích hợp máy tính, nâng cao năng lực của các vận hành viên về chuyên môn và nghiệp vụ, kỹ năng thao tác xử lý trên máy tính….

Với 21 TBA 110 kV có tổng công suất đặt là 1.599 MVA, trong đó 20 trạm đã kết nối về Trung tâm điều khiển xa (TTĐKX), 17 TBA đã điều khiển xa theo tiêu chí không người trực và 03 TBA đang thực hiện điều khiển xa có người giám sát tại chỗ; Còn lại 01 TBA chưa đưa vào vận hành. Các Trạm được thiết kế và xây dựng theo tiêu chí không người trực, gồm nhiều tính năng hiện đại như: Hệ thống điều khiển, hệ thống camera giám sát an ninh, giám sát thao tác và hệ thống báo cháy, giám sát ắc quy online… Việc đưa các TBA vào điều khiển xa không người trực đã đáp ứng tối ưu hoá chi phí, giảm số lượng cán bộ, nhân viên trực vận hành tại trạm điện. Đây là bước tiến quan trọng để hiện thực hoá mục tiêu xây dựng lưới điện thông minh trên địa bàn tỉnh.

Các TBA 110 kV trước đây thường phải vận hành với chế độ trực 3 ca 4 kíp, đòi hỏi phải có ít nhất 6-8 nhân viên vận hành thay nhau trực. Vì vậy việc áp dụng các thiết bị công nghệ hiện đại sẽ giảm số lượng nhân viên trực, giảm thiểu sự cố do thao tác nhầm của người vận hành, giảm thiểu đầu tư cáp và các thiết bị trung gian. Từ đó, nâng cao độ tin cậy, đảm bảo tính chính xác của thiết bị, cung cấp điện an toàn liên tục, giải quyết được vấn đề quá tải.

Trung tâm điều khiển xa PC Thanh Hóa có nhiệm đặc biệt quan trọng đó là theo dõi, giám sát quản lý vận hành, phân tích dữ liệu, chẩn đoán sự cố, hỏng hóc, điều độ công suất lưới điện truyền tải, phân phối, hạn chế lỗi thao tác do con người gây ra. Đội ngũ nhân lực và các kỹ sư của Trung tâm được đào tạo, kiểm tra, cấp chứng nhận vận hành, đáp ứng đủ yêu cầu thao tác và xử lý nhanh sự cố, kể cả trường hợp sự cố mất điện diện rộng, mất điện nhiều trạm biến áp.

Việc cập nhật các thành tựu khoa học công nghệ tự động hóa, nắm bắt xu hướng phát triển trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để áp dụng vào nâng cao độ tin cậy và hiệu quả vận hành lưới điện quốc gia trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Thời gian tới, PC Thanh Hoá sẽ tiếp tục nghiên cứu, đưa vào quy hoạch, phát triển và ứng dụng lưới điện thông minh vào công tác quản lý vận hành, đây chính là chìa khóa giúp vận hành lưới điện hiệu quả, tiết kiệm chi phí và giúp Công ty khai thác điện, quản lý phân phối điện năng chính xác và phù hợp nhất, góp phần vào sự phát triển của ngành điện nói riêng và cả nước nói chung.