Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam (VIFOTEC) do Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) tổ chức hằng năm nhằm vinh danh các sáng tạo khoa học, công nghệ của những nhà khoa học Việt Nam.

Tham dự buổi lễ có đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội; các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương…

Trong suốt 30 năm qua, kể từ khi thành lập, Quỹ VIFOTEC được giao nhiệm vụ là cơ quan thường trực đã tổ chức thành công 27 lần Giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam.

Phát biểu tại buổi lễ ông Phan Xuân Dũng - Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam, Chủ tịch Quỹ VIFOTEC, Trưởng Ban tổ chức Giải thưởng cho biết: “Trong 30 năm qua, hàng nghìn công trình đoạt Giải thưởng đã được nghiên cứu, ứng dụng, triển khai trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội và an ninh - quốc phòng đã đóng góp ngày càng quan trọng vào sự nghiệp đổi mới của đất nước, tạo được tiếng vang lớn, góp phần động viên phong trào thi đua nghiên cứu sáng tạo khoa học và công nghệ trong cả nước. Và chính điều đó đã làm nên những thành quả kỳ diệu mà chúng ta đã đạt được trong quá trình đổi mới vừa qua. Giải thưởng đã từng bước khẳng định được uy tín trong lĩnh vực sáng tạo khoa học, công nghệ ở trong nước và được bạn bè quốc tế đánh giá cao”.

Năm 2021, Ban Tổ chức Giải thưởng tiếp tục trao giải thưởng cho 45 công trình đoạt giải gồm: 4 giải Nhất, 8 giải Nhì, 14 giải Ba và 19 giải Khuyến khích. Đề nghị Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen cho 5 tác giả là chủ nhiệm, đồng chủ nhiệm của 2 công trình đoạt giải Nhất. Khen thưởng các đơn vị và cá nhân có thành tích xuất sắc trong tuyên truyền, phổ biến và tổ chức Giải thưởng.

Ban Tổ chức cũng đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Bằng Lao động sáng tạo và đề nghị Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tặng Bằng khen và Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo cho các tác giả.

Năm 2021, từ 110 công trình nghiên cứu khoa học đã được gửi đến tham dự cho 6 lĩnh vực được tập trung vào các lĩnh vực công nghệ trọng điểm như: cơ khí tự động hoá; vật liệu; thông tin, điện tử và viễn thông; sinh học; ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên; tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới…

Cụ thể, 04 giải Nhất được trao cho các công trình :

Lĩnh vực cơ khí – tự động hóa : Công trình "Nghiên cứu thiết kế, chế tạo thiết bị xì tháo thuốc nổ phục vụ xử lý bom mìn, vật nổ cơ động" của Trung tá.TS. Tô Đức Thọ Cục Khoa học quân sự - Bộ Quốc phòng và các cộng sự.

Lĩnh vực sinh học phục vụ sản xuất và đời sống: Công trình "Nghiên cứu chọn tạo và phát triển giống chè PH8 cho năng suất cao, chất lượng tốt góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất chè cho các địa phương trong cả nước" của tác giả TS. Nguyễn Thị Minh Phương và các cộng sự - Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm miền núi phía Bắc, tỉnh Phú Thọ.

Riêng hai công trình đạt giải Nhất VIFOTEC đồng thời nhận Huy chương vàng của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) năm 2021 là công trình : "Ứng dụng công nghệ phễu bê tông (Top-Base) trong việc gia cố nền đất yếu tại Việt Nam" của tác giả KS Phạm Thành Công và các cộng sự - Tập đoàn GFS thuộc Lĩnh vực công nghệ vật liệu và Công trình "Công nghệ, sản phẩm, giải pháp kỹ thuật, biện pháp thi công kè bảo vệ bờ hồ Hoàn Kiếm" của tác giả TS. Hoàng Đức Thảo, Công ty cổ phần khoa học công nghệ Việt Nam, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu thuộc lĩnh vực công nghệ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên.

Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội khẳng định: "Vai trò của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đã được khẳng định trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và được thể hiện xuyên suốt trong các mục tiêu của Kế hoạch hành động quốc gia, là công cụ then chốt trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững; đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng kinh tế, giải quyết các thách thức trên mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội. Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, chính sách của Nhà nước, lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu: “Sáng kiến và kinh nghiệm là của quý chung của cả dân tộc, chúng ta phải ra sức làm cho nó dồi dào thêm và lan rộng mãi”, cách đây vừa tròn 30 năm, được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) đã được thành lập, do Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm Chủ tịch danh dự. Kể từ khi ra đời, Quỹ VIFOTEC đã góp phần tập hợp, động viên, hỗ trợ nhiều nhà khoa học của cả nước phát huy tài năng sáng tạo vào việc phát triển nền khoa học nước nhà, góp phần xây dựng và phát triển đất nước".

“Để phấn đấu đạt mục tiêu đưa nước ta trở thành nước phát triển, định hướng xã hội chủ nghĩa vào giữa thế kỷ XXI như Văn kiện Đại hội XIII đề ra, Đảng ta đã xác định, đề cao sức mạnh nội sinh và phương thức phát triển đất nước trong bối cảnh mới; trong đó, tri thức khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là yếu tố nội sinh, động lực đặc biệt quan trọng”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Để khơi dậy hơn nữa sự đam mê nghiên cứu, sức sáng tạo, thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ nước nhà, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chỉ đạo lãnh đạo Quỹ VIFOTEC trong thời gian tới phải thực hiện một số vấn đề sau đây:

Thứ nhất, tập trung nâng cao chất lượng, uy tín của các Giải thưởng, Hội thi, Cuộc thi; tiếp tục hướng trọng tâm vào các công trình, giải pháp thuộc các lĩnh vực khoa học công nghệ có tính ứng dụng cao; một số lĩnh vực liên ngành giữa khoa học tự nhiên với khoa học kỹ thuật và công nghệ; các lĩnh vực: cơ khí tự động hoá, công nghệ vật liệu, công nghệ thông tin, điện tử và viễn thông; sinh học phục vụ sản xuất và đời sống; công nghệ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên; tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới. Qua đó, để khoa học công nghệ thực sự trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp; đồng thời, các Giải thưởng, Hội thi, Cuộc thi thực sự gắn với những thành tích, kết quả, thành quả của sản phẩm khoa học công nghệ.

Thứ hai, phát triển khoa học và công nghệ là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân; trong đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải đi tiên phong, nêu gương sáng “dám nghĩ, dám làm, dám đột phá” vì sự nghiệp chung; đội ngũ trí thức, doanh nhân đóng vai trò nòng cốt trong lao động, sáng tạo; phát huy vai trò chủ thể và sức sáng tạo vĩ đại của Nhân dân. Vì vậy, rất cần sự chung tay của các địa phương trong cả nước trong phát triển khoa học công nghệ. Các địa phương cần đề ra những chính sách khuyến khích tài năng thông qua việc tổ chức Giải thưởng, Hội thi, Cuộc thi do Qũy VIFOTEC là cơ quan thường trực; từ đó, phát hiện ra các cá nhân có tài năng để bồi dưỡng, các đề tài, giải pháp có giá trị để triển khai ứng dụng vào thực tế cuộc sống; gắn kết với phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, góp phần phát triển khoa học công nghệ của địa phương và đóng góp vào phong trào chung của cả nước.

Thứ ba, để Quỹ tiếp tục có nhiều phần thưởng xứng đáng cho các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, sáng tạo, sáng chế thì cần có cơ chế, nhất là về tài chính phù hợp hơn cho Quỹ. Đề nghị Quỹ phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức hữu quan để hoàn thiện cơ chế tài chính, xây dựng chính sách ưu đãi đối với các tài năng sáng tạo, hỗ trợ nuôi dưỡng nhân tài để phong trào có được những thành tựu khoa học - công nghệ tầm cỡ quốc gia và quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu Quỹ VIFOTEC cần xây dựng hệ thống truyền thông đồng bộ, chuyên nghiệp nhằm tuyên truyền để toàn xã hội hiểu rõ và tham gia các hoạt động tôn vinh trí thức; phổ biến để những công trình đạt giải thưởng đi vào cuộc sống nhanh nhất; hỗ trợ các nhà sáng tạo quảng bá sản phẩm ra nước ngoài, hợp tác khoa học công nghệ với các nước có nền khoa học công nghệ phát triển. Tổ chức ghi nhận, vinh danh những cống hiến của các nhà khoa học, các nhà sáng chế có đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Để ghi nhận những đóng góp của Quỹ VIFOTEC đã đạt được trong suốt 30 năm qua nhân dịp này Quỹ VIFOTEC đã vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương lao động hạng Nhất cho tập thể và cá nhân TS Lê Xuân Thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Quỹ VIFOTEC.