Theo định hướng đến hết năm 2020, tỷ lệ hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế sẽ khoảng 60%, tăng cường hài hòa TCVN với Tiêu chuẩn quốc tế sẽ giúp cho Việt Nam tiếp cận được với các tiến bộ khoa học công nghệ, máy móc thiết bị hiện đại và các công nghệ mới ra đời của thế giới, đây cũng là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về định hướng chiến lược phát triển khoa học công nghệ gian đoạn 5 năm 2016-2020 và tầm nhìn 2030. Dự kiến tốc độ phát triển của chúng ta tương đương với mặt bằng của các nước phát triển trong khu vực ASEAN.
Ông Nguyễn Hoàng Linh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng.Theo ông Nguyễn Hoàng Linh – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, hệ thống tiêu chuẩn quốc gia của Việt Nam hiện có khoảng 12.000 TCVN được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động quản lý, sản xuất kinh doanh, khoa học và công nghệ có tác động rất lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
“Hiện tại mức độ hài hòa của hệ thống TCVN đối với các tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực đạt khoảng 56%, mục tiêu hài hòa đến hết năm 2020 là 60%, định hướng nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của Việt Nam có vị trí xứng đáng tại thị trường trong nước và thâm nhập thị trường quốc tế, nhanh chóng đưa nên kinh tế Việt Nam hội nhập với kinh tế thế giới”, ông Linh khẳng định.
Hệ thống quy chuẩn quốc gia hiện có 800 QCVN là văn bản quy phạm kỹ thuật do 14 Bộ quản lý chuyên ngành ban hành trở thành công cụ và phương tiện quan trọng để duy trì các chuẩn mực trong các quan hệ kinh tế, hỗ trợ quản lý nhà nước, đảm bảo an toàn, vệ sinh, sức khoẻ cho con người; bảo vệ động vật, thực vật và môi trường, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng và xã hội.
Ông Linh cũng cho biết, ngoài việc tập trung xây dựng TCVN phục vụ đối tượng sản phẩm hàng hóa trọng điểm, Bộ KH&CN thời gian qua cũng đã chủ động, phối hợp với các Bộ ngành triển khai xây dựng TCVN cho các nhóm đối tượng chiến lược như: Đô thị thông minh, sản xuất thông minh, nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, mã số mã vạch, truy xuất nguồn gốc, năng lượng tái tạo, an ninh thông tin, biến đổi khí hậu, quản lý nguồn nước, xử lý chất thải, an toàn thực phẩm, công nghiệp phụ trợ, cơ khí chế tạo
Để tiêu chuẩn đi vào cuộc sống thông qua việc áp dụng các TCVN, QCVN, trong những năm qua, Bộ KH&CN đã chủ trì phối hợp các Bộ ngành tổ chức phổ biến áp dụng các TCVN, QCVN. Trong những năm tới đây để đạt hiệu hiệu quả, thì một trong những chủ trương lớn cần thực hiện là thúc đẩy xã hội hóa công tác tiêu chuẩn, cụ thể như:
Rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, sửa đổi, bổ sung quy định nhằm khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia trực tiếp vào quá trình xây dựng, áp dụng TCVN, QCVN. Huy động sự tham gia của khu vực tư nhân, doanh nghiệp vào các hoạt động của các Ban kỹ thuật tiêu chuẩn Quốc gia; Tiếp thu, xử lý kiến nghị, giải quyết vướng mắc của doanh nghiệp trong áp dụng các TCVN hiện hành.
Đề xuất các chuyên gia, đại diện các doanh nghiệp, khu vực tư nhân tham gia vào việc góp ý các tiêu chuẩn quốc tế ISO. IEC và các Hội nghị, hội thảo, các phiên họp của ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc tế.
Tổ chức khóa đào tạo, hướng dẫn các doanh nghiệp xây dựng Bộ TCCS để doanh nghiệp có thể áp dụng cho phù hợp với điều kiện sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Hiện tại một số doanh nghiệp đã chấp nhận luôn các TCQT thành tiêu chuẩn cơ sở của mình để áp dụng phục vụ cho việc xuất nhập khẩu.
Theo thống kê của Ban điều hành Chương trình Năng suất chất lượng quốc gia, trong quá trình triển khai Chương trình, đã có hàng vạn doanh nghiệp tự nguyện áp dụng TCVN, Tiêu chuẩn quốc tế và được chứng nhận, giám định phù hợp các tiêu chuẩn này, để khẳng định với người tiêu dùng trong nước và nước ngoài (xuất khẩu) về chất lượng và giá trị sản phẩm hàng hóa của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, theo ông Linh, để TCVN trở thành "công cụ đắc lực" hơn nữa không có cách nào khác là doanh nghiệp phải chủ động đề xuất xây dựng TCVN, tham gia mạnh mẽ vào quá trình xây dựng TCVN, xây dựng tiêu chuẩn quốc tế. Có như vậy, sản phẩm hàng hóa của Việt Nam mới có lợi thế cạnh tranh trong quá trình kinh doanh.
Hà Linh t/h
