“Lần đầu tiên đến Công ty TNHH MTV Sơn mài Mỹ nghệ Tư Bốn và chứng kiến y xưởng sản xuất sơn mài truyền thống này, chúng tôi không dám tin là công ty này có thể áp dụng chương trình 5S, Kaizen thành công…” đó là lời nhận xét của 1 chuyên gia hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng công cụ cải tiến theo Chương trình “nâng cao năng suất chất lượng” của quốc gia.

Công ty TNHH MTV Sơn mài Mỹ nghệ Tư Bốn có trụ sở tại số 166/8/7 Hồ Văn Cống, KP. 5, Phường Tương Bình Hiệp, TP. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Công ty đã có nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực sản xuất sản phẩm sơn mài truyền thống.

Lần đầu chuyên gia hỗ trợ doanh nghiệp cải tiến theo Chương trình “nâng cao năng suất chất lượng” của quốc gia đến tham quan công ty, khi đến công ty chuyên gia được chiêm ngưỡng nơi trưng bày các tác phẩm sơn mài thật ấn tượng. Chuyên gia đã nghĩ rằng, nơi đây hẳn sẽ là một môi trường xanh - sạch đẹp - gọn gàng. Nhưng khi bước tiếp xuống xưởng, nơi sản xuất tranh sơn mài truyền thống thì các chuyên gia lại ngỡ ngàng trước một không gian làm việc trái ngược với suy nghĩ ban đầu.

Ngay sau chuyến tham quan tại công ty Tư Bốn, các chuyên gia đã có cuộc họp bàn, trao đổi thảo luận với Ban lãnh đạo công ty về các vấn đề công ty cần phải giải quyết để nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm. Tại cuộc hợp, chuyên gia được biết, Nhà nước đã có các chính sách hỗ trợ làng nghề truyền thống để giảm thiểu các vấn ô nhiễm môi trường tại đây. Tuy nhiên, để thực hiện việc này, cần có lộ trình dài hơi. Mặt khác, trong lúc chờ đợi Nhà nước hỗ trợ di dời khu vực sản xuất và khu công nghiệp đến một nơi khác thì bản thân Công ty Tư Bốn cần phải làm gì đó, để có thể tồn tại được giữa khu dân cư và ở thời điểm hiện tại! Với suy nghĩ đó, chuyên gia hỗ trợ đã tư vấn cho công ty cần phải áp dụng ngay công cụ 5S và Kaizen. 

5S là công cụ đầu tiên được chuyên gia giới thiệu đến cho tất cả các thành viên trong xưởng, từ cấp tổ trưởng đến công nhân của Công ty Tư Bốn. Sau đó các nhóm, các khu vực sản xuất đã được phân chia để thực hành 5S.

Tuy nhiên, khó khăn trong việc áp dụng các công cụ tại đây lại đến tư Giám đốc công ty và các công nhân, do là những người thuần nông, chân chất nên tư duy của họ không dễ dàng chấp nhận đưa cái mới vào làm thay đổi môi trường làm việc hiện tại. Việc áp dụng công cụ cải tiến tại Công ty Tư Bốn không chỉ khó khăn về nhận thức mà còn gặp khó khi mùa dịch Covid liên tiếp diễn ra, các đơn hàng cho dịp trung thu, lễ hội không thể dừng lại để áp dụng 5S. Mọi người tập trung vào sản xuất và quên hẳn các thói quen 5S mới được hình thành trước đó.

Dù khó khăn là thế, các chuyên gia vẫn kiên trì hướng dẫn cho công ty, tập đi tập lại nhiều lần trong ngày, trong tuần, trong tháng,  kiên trì chấm điểm góp ý cải tiến. Một thời gian rất dài thực hành 5S như vậy như để thử thách Công ty lẫn người tư vấn. Cuối cùng, Công ty cũng nhận ra rằng có thể sàng lọc, sắp xếp cho sạch sẽ được trong một làng nghề truyền thống hàng trăm năm.

“Từ thành công trên đã tạo động lực cho chúng tôi, giúp chúng tôi sự kiên trì, tiếp tục hướng dẫn Công ty thực hành một vài động tác Kaizen nhỏ để làm cho hoạt động của các thành viên trong Công ty trở nên dễ dàng và nhẹ nhàng hơn. Hầu hết các thành viên của Công ty Tư Bốn đều chuyển các bán thành phẩm từ vị trí này sang vị trí khác bằng tay. Lượng hàng chuyển mỗi lần như vậy sẽ cho số lượng và năng suất không cao” chuyên gia tư vấn công cụ LEAN chia sẻ.

Chuyên gia đã bàn với giám đốc công ty cách thức cải tiến vấn đề này và đi đến thống nhất, các xe đẩy sẽ được sử dụng và chương trình “trên bánh xe” được đưa vào áp dụng. Các kệ chứa trước đây được đóng thêm bánh xe, các xe đẩy cũng được đóng mới để di chuyển nguyên vật liệu từ vị trí này sang vị trí khác. Sau khi áp dụng chương trình này, công việc của các thành viên giờ trở nên dễ dàng hơn, nhẹ nhàng hơn, năng suất mỗi lần vận chuyển sẽ nhiều hơn. Cũng có những khó khăn khi chuyển đổi việc di chuyển theo chương trình này liên quan đến thay đổi thói quen bưng bê của công nhân. Công nhân thường nói “bưng như vầy sẽ tốt hơn, sản phẩm không bị trầy, lấy sản phẩm một lần làm vừa đủ, hết thì đi lấy nữa, không phải vội vàng”. Nhưng có công nhân đã nhận ra và so sánh hiệu quả từ hai phương pháp và tự chọn phương pháp có lợi để áp dụng.

“Với mong muốn những cải tiến nhỏ như vậy sẽ khơi dậy được khả năng sáng tạo tiềm tàng của các thành viên trong Công ty, để tương lai, họ có thể tự cải tiến được các công việc trong quá trình sản xuất của mình và giúp nâng cao được năng suất, chất lượng và cải thiện được mức sống của các thành viên này” chuyên gia hỗ trợ nói

Các Công cụ LEAN nói chung, 5S và Kaizen nói riêng có thể áp dụng được cho rất nhiều ngành nghề. Các công ty, doanh nghiệp muốn gọn gàng, ngăn nắp, sạch sẽ và muốn hoạt động của mình thuận lợi, hiệu quả hơn rất nên áp dụng công cụ này. Tương lai, cả làng nghề sẽ di dời vào khu quy hoạch chung của tỉnh nhưng với những kết quả thực hành ban đầu về 5S và Kaizen từ Công ty Tư Bốn sẽ đem lại các giá trị và kinh nghiệm cho các công ty khác của làng nghề.

Với tư cách là chủ tịch Hiệp hội Sơn mài tỉnh, giám đốc công ty Tư Bốn đã hứa, ông sẽ phổ biến tất cả các kinh nghiệm thực hiện 5S và Kaizen cho tất cả các thành viên trong hiệp hội để cả làng nghề cùng thay đổi, sản xuất hiệu quả hơn và cạnh tranh được với các sản phẩm cùng loại của nước ngoài.