Trên cơ sở nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng chính đến sự biến đổi sinh hóa và chất lượng các thành phần dinh dưỡng, giá trị cảm quan, tỷ lệ thối hỏng của quả cam, quả bưởi trong thời gian bảo quản, nhóm nghiên cứu xây dựng quy trình bảo quản phù hợp.

PGS.TS Nguyễn Văn Lợi cho biết: Saponin là một nhóm hợp chất tự nhiên được sản xuất từ thực vật như bã hạt cây du trà, rau củ quả có khả năng kháng nấm và kháng khuẩn mạnh. Chitosan được sản xuất từ vỏ tôm, vỏ cua ghẹ là polyme tự nhiên quan trọng, không độc hại khi sử dụng. Axit axetic hay còn gọi là axit dấm được sản xuất bằng con đường lên men, ở các nhà máy sản xuất rượu, sản xuất dấm ăn. Hiện nay, ở nước ta, việc nghiên cứu bảo quản rau quả bằng màng bao phủ saponin kết hợp chitosan và axit axetic vẫn còn ít các công trình nghiên cứu. Màng sinh học saponin kết hợp chitosan và axit axetic có đặc tính giữ được độ bóng cho quả, chống biến đổi màu và chống mất nước cũng như các thành phần dinh dưỡng của quả.

“Việc sử dụng màng sinh học saponin kết hợp với chitosan và axit axetic đã góp phần làm giảm thiểu chất thải ra môi trường. Vì đây là màng sinh học ăn được, có nguồn gốc từ thiên nhiên an toàn tuyệt đối với sức khỏe của người sử dụng, quy trình bảo quản dễ thực hiện, có giá thành thấp, phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương và trình độ của các hộ dân” - PGS.TS Nguyễn Văn Lợi nhấn mạnh.

Nhiều nước trên thế giới đã sử dụng màng sinh học này trong bảo quản thịt, rau quả; sử dụng màng này làm vỏ bọc thuốc, bánh, kẹo… đã khẳng định rằng việc sử dụng màng sinh học để bảo quản là có hiệu quả và đảm bảo các tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm. Vì vậy công nghệ bảo quản quả cam, bưởi Hà Tĩnh, sau thu hoạch bằng màng sinh học không chỉ thân thiện với môi trường mà còn đảm bảo chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm.

“Qua quá trình nghiên cứu kết quả cho thấy màng sinh học có khả năng phân hủy nhanh, khi gặp nước thì khoảng một tuần là phân hủy hoàn toàn, khi phân hủy thì làm tăng độ mùn cho đất và không gây mùi lạ.” - PGS.TS Nguyễn Văn Lợi thông tin thêm.

Chia sẻ về hiệu quả kinh tế của đề tài, PGS.TS Nguyễn Văn Lợi cho biết, kết quả của đề tài nghiên cứu đã giúp chi phí bảo quản chỉ bằng 35-40% so với biện pháp bảo quản lạnh, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững nghề trồng cam, trồng bưởi của tỉnh Hà Tĩnh.

Theo đó, ở điều kiện nhiệt độ thường, màng sinh học saponin kết hợp với chitosan và axit axetic có thể bảo quản trái cây đến 45 ngày. Mô hình đã được triển khai áp dụng tại Hợp tác xã Bưởi Phúc Trạch và Dịch vụ tổng hợp Phát Lộc (xóm 11, xã Phúc Trạch, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) và cho kết quả đánh giá tốt.

 PGS.TS Phạm Văn Bổng-Phó Hiệu trưởng nhà trường đánh giá mô hình bảo quản cam, bưởi bằng màng phủ sinh học saponin kết hợp với chitosan và axit axetic tại tỉnh Hà Tĩnh có ý nghĩa khoa học và thực tiễn cao. Mô hình có giá thành thấp, đơn giản dễ áp dụng với nhiều quy mô và có tính phổ rộng cao khi chuyển giao công nghệ cho các Hợp tác xã và bà con nông dân.