Với sự phát triển của nền kinh tế, lượng máy móc thiết bị và phương tiện vận tải ở nước ta không ngừng tăng trưởng, đòi hỏi lượng lớn dầu mỡ bôi trơn với nhiều chủng loại và phẩm cấp chất lượng khác nhau. Bên cạnh đó, các máy móc thiết bị và phương tiện này ngày càng hiện đại, yêu cầu chất lượng dầu mỡ bôi trơn ngày càng cao, đáp ứng bôi trơn tốt ở điều kiện nhiệt độ, áp lực, tốc độ, môi trường làm việc… khắc nghiệt hơn.
Do nhu cầu thực tế đòi hỏi các mỡ bôi trơn chuyên dụng cần có có một số tính chất đặc biệt, các nhà khoa học đã nghiên cứu ứng dụng các vật liệu mới làm phụ gia làm đặc cho mỡ như bentonit, polyme. Có nhiều nghiên cứu ứng dụng gần đây đã chứng minh rằng sử dụng chất bentonit biến tính giúp nâng cao tính năng chịu nhiệt, tăng khả năng phân tán và ổn định cấu trúc của mỡ.
Sản phẩm dầu mỡ bôi trơn tại Việt Nam đa dạng nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu cao
Ở Việt Nam, sản phẩm mỡ chịu nhiệt sản xuất trong nước chủ yếu là các dòng sản phẩm mỡ bôi trơn trên cơ sở chất làm đặc là xà liti với nhiệt độ làm việc giới hạn khoảng 170-180oC. Các ứng dụng đòi hỏi nhiệt độ làm việc cao hơn thường sử dụng mỡ chịu nhiệt nhập ngoại có giá thành cao, trong nước chỉ có 1-2 sản phẩm.
Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn trên, nhóm nghiên cứu Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam, do Ths. Dương Thị Hằng đứng đầu đã đề xuất và được Bộ Công thương giao thực hiện đề tài: “Nghiên cứu công nghệ sản xuất mỡ bôi trơn chịu nhiệt sử dụng chất làm đặc bentonit biến tính”.
Theo Ths. Dương Thị Hằng mục tiêu của đề tài nghiên cứu nhằm thiết lập được công thức, xây dựng quy trình sản xuất nghiên cứu sản xuất mỡ bôi trơn chịu nhiệt có sử dụng chất làm đặc bentonit biến tính. Trong phạm vi đề tài này, quy trình công nghệ sản xuất mỡ bôi trơn chịu nhiệt được thiết lập ở quy mô phòng thí nghiệm và thử nghiệm trên quy mô 20 kg/mẻ.
Mỡ bôi trơn chịu nhiệt sử dụng chất làm đặc Bentonit biến tính được sản xuất thành công
Triển khai đề tài nhóm nghiên cứu đã khảo sát và căn cứ giá thành cũng như khả năng triển khai thương mại và lựa chọn Bentonit YH938Y của công ty An Vũ và Bentone của Elementis, các dầu gốc và các phụ gia tính năng cần thiết cho mỡ bôi trơn chịu nhiệt.
Sau khi lựa chọn được các nguyên vật liệu chính cùng với các phụ gia sử dụng, nhóm đã nghiên cứu đã thiết lập được đơn sản xuất mỡ bôi trơn chịu nhiệt với thành phần tỉ lệ % kl như sau: Dầu gốc SN 500 66,8%; Dầu gốc BS 150 16,71%; Bentone 34GG 11,71%; Etanol/H2O (95/5) 2,34%; Naugalube 750 1,2%; Komad 503 1,2%.
Từ điều kiện tối ưu cho quá trình sản xuất mỡ bôi trơn chịu nhiệt, nhóm đã thiết lập được quy trình công nghệ sản xuất mỡ bôi trơn chịu nhiệt ở quy mô 20 kg/mẻ có độ ổn định cao. Đã sản xuất được 200 kg sản phẩm mỡ bôi trơn chịu nhiệt có chất lượng tương đương với sản phẩm nhập ngoại trên thị trường.
Sản phẩm được đánh giá các tính chất hóa lý và tính năng sử dụng cần thiết đối với mỡ bôi trơn chịu nhiệt. Các chỉ tiêu chất lượng của sản phẩm hoàn toàn phù hợp với yêu cầu đặt ra. Nhóm dự án đã gửi 10 mẫu sản phẩm thử nghiệm tại Phòng thử nghiệm quốc gia dầu mỡ bôi trơn Vilas 292 và đã thu được kết quả tương tự.
Sản phẩm mỡ bôi trơn chịu nhiệt sử dụng chất làm đặc Bentonit biến tính
"Theo tính toán sơ bộ, giá bán mỡ bôi trơn chịu nhiệt sản xuất dự kiến chỉ bằng 49,4% so với giá bán của sản phẩm nhập ngoại tương đương. Như vậy, sản phẩm hoàn toàn có khả năng cạnh tranh với sản phẩm nhập ngoại. Tuy nhiên để có thể đưa vào sản xuất thực tế, chúng tôi cần thực hiện hoàn nthiện quy trình công nghệ ở quy mô pilot 500 kg/mẻ và thử nghiệm sản phẩm tại các cơ sở sử dụng.”- ThS. Dương Thị Hằng nhấn mạnh.
Việc nghiên cứu sản xuất thành công mỡ bôi trơn chịu nhiệt mới này là bước tiến mới cho ngành dầu mỡ công nghiệp tại Việt Nam, giúp sản phẩm có thể cạnh tranh với các thương hiệu trên thế giới.
Khánh An
