Ngày 18/5, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức lễ kỷ niệm chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5), lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020 và lễ tôn vinh các tổ chức, cá nhân tiêu biểu. Tham dự lễ kỷ niệm có Phó thủ tướng Vũ Đức Đam; lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương; đại diện lãnh đạo viện nghiên cứu, trường đại học, nhà khoa học đoạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020; các tổ chức, cá nhân tiêu biểu trong công tác phòng, chống dịch viêm đường hô hấp do chủng mới của virus SARS-CoV-2. 

Phát biểu tại buổi lễ, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã chúc mừng các nhà khoa học, các đơn vị đã được cộng đồng khoa học ghi nhận những đóng góp rất cụ thể, rất thiết thực vào công cuộc chống đại dịch COVID-19 vừa qua. Theo Phó thủ tướng, các nhà khoa học, các đơn vị được tôn vinh "không chỉ vì những đóng góp cụ thể mà đây là vì tinh thần và cách làm việc mới".

“Tất cả chúng ta, trong đó có các nhà khoa học, hãy coi người dân là những người thầy, nguồn động lực để tất cả các ngành, các cấp, trong đó giới khoa học phấn đấu nỗ lực hơn nữa, mạnh mẽ hơn nữa, đổi mới hơn nữa”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh tại lễ kỷ niệm.

Cũng tại đây, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020. Giải thưởng Tạ Quang Bửu được năm 2020 được trao tặng cho 3 nhà khoa học thuộc các ngành Khoa học Y Dược, Toán học và Vật lý. Đây cũng là năm thứ 2, một nhà khoa học nữ được trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu.

Nhà khoa học đoạt giải thưởng được nhận bằng chứng nhận giải thưởng của Bộ trưởng Bộ KH&CN và tiền thưởng theo quy định. Cụ thể, hai giải thưởng dành cho nhà khoa học là tác giả của công trình khoa học xuất sắc được trao cho PGS.TS Vương Thị Ngọc Lan, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh (ngành Khoa học Y Dược) và PGS.TS Phạm Tiến Sơn, Trường Đại học Đà Lạt (ngành Toán học). Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học xuất sắc được trao cho TS Nguyễn Trương Thanh Hiếu, Trường Đại học Tôn Đức Thắng (ngành Vật lý).

Giải thưởng Tạ Quang Bửu được Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hằng năm, là sự ghi nhận và tôn vinh đối với các nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Từ năm 2014 đến nay, 14 nhà khoa học là tác giả của các công trình khoa học xuất sắc và 3 nhà khoa học trẻ đã được trao tặng Giải thưởng trong tổng số hơn 270 hồ sơ đăng ký tham dự.

Cũng trong chiều ngày 18/5, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức Lễ tôn vinh các tổ chức, cá nhân tiêu biểu trong triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 ngay từ những ngày đầu tiên dịch bệnh bùng phát. Đến nay, nhiều nhiệm vụ nghiên cứu đã có kết quả khả quan, kịp thời phục vụ thiết thực cho việc phòng chống dịch, tiêu biểu như: Nghiên cứu, sản xuất và thử nghiệm thành công sản phẩm robot hỗ trợ y tế (do Học viện Kỹ thuật Quân sự thực hiện); nghiên cứu, sản xuất thành công bộ KIT phát hiện SARS-CoV-2 (do Học viện Quân y chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á thực hiện; nghiên cứu, chế tạo và thử nghiệm thành công robot NaRoVid1 do Viện Ứng dụng Công nghệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ thực hiện; phát huy nền tảng của hệ tri thức Việt số hóa trong phòng, chống dịch Covid-19: xây dựng bản đồ vùng dịch sử dụng Vmap, phát hiện những người có nguy cơ lây nhiễm tại các điểm du lịch... 

Trong đó, bộ KIT phát hiện SARS-CoV-2 do Học viện Quân y chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á thực hiện đã được Bộ Y tế cấp phép sử dụng, Vương Quốc Anh cấp giấy chứng nhận được bán tự do tại thị trường Châu Âu số 2020041602179596/1 ngày 20/4/2020; Tổ chức Y tế thế giới cấp Giấy chứng nhận chất lượng sản phẩm vào ngày 24/4/2020. Cho đến nay, hơn 230.000 test đã được cung cấp cho cả nước, góp phần đặc biệt quan trọng trong công tác phòng chống covid-19 ở nước ta. Bên cạnh đó, bộ KIT đã được tặng cho một số nước như Lào, Indonexia, Hungary góp phần tăng tình hữu nghị với các nước.

Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam năm nay có chủ đề “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo kiến tạo tương lai” với mong muốn ngành sẽ có sự phát triển mạnh mẽ hơn, khẳng định được vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và xác định vị trí của Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.

Từ năm 2014 đến nay, Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội quan trọng của của những người làm công tác nghiên cứu khoa học, quản lý khoa học, của các doanh nghiệp có tinh thần đổi mới sáng tạo. Sự kiện này cũng là điểm hẹn thường niên để cộng đồng khoa học công nghệ cả nước tổ chức các sự kiện có ý nghĩa thiết thực vừa để ghi nhận những nỗ lực, thành công của ngành Khoa học và Công nghệ đóng góp cho kho tàng tri thức cũng như phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, vừa để thảo luận, định hướng hoạt động nhằm hướng đích các mục tiêu của ngành khoa học công nghệ nói riêng, của đất nước nói chung.