Việc bốc xúc, vận chuyển đất đá tại các mỏ than lộ thiên hiện nay đang theo một cách duy nhất là bằng ô tô. Với cung độ vận chuyển ngày càng dài do các bãi thải không còn diện tích, mặt khác, giá xăng dầu tăng cao, chi phí sửa chữa bảo dưỡng những xe trọng tải lớn tốn kém… đã làm cho giá thành khai thác than lộ thiên tăng cao. Trong cái khó đã nảy sinh sự sáng tạo và vấn đề đặt ra là làm thế nào để vận tải đất đá bằng băng tải?

Cao Sơn đi đầu

Theo tính toán của các chuyên gia vận tải mỏ, riêng hệ thống tuyến băng tải đá của Công ty CP Than Cao Sơn (theo Dự án Cải tạo mở rộng Mỏ than Cao Sơn, do Công ty CP Than Cao Sơn làm chủ đầu tư), bao gồm 3 hệ thống tuyến băng tải số 1, 2 và 3, trong đó hệ thống tuyến băng tải đá số 3 sẽ đầu tư giai đoạn sau năm 2027. Dự án còn có nhiều hạng mục công trình khác như trạm  biến áp 35/6 kV cung cấp điện cho băng tải đá (3 trạm); nhà điều hành sản xuất, nhà giao ca, nhà ăn, nhà vệ sinh và nhà sửa chữa…

Hệ thống băng tải số 1có chiều dài 2.650m (tuyến cố định); băng tải kéo dài và băng tải nối dài đầu dỡ tải 1.300m. Năng suất băng tải 10.400 tấn/h. Các thiết bị đi kèm gồm 2 máy nghiền đá, năng suất 5.200 tấn/h, công suất động cơ 1.550 kW; cỡ hạt đầu vào 1.500 x 1.000 x 1.000, đầu ra 400mm; Máy rót đá thải năng suất 10.400 tấn/h, công suất động cơ 1.500kW, chiều dài cần 50m, chiều cao rót 22/1,5m; máy trung chuyển đá thải năng suất 10.400 tấn/h.

Hệ thống tuyến băng tải số 2 cũng có 2 tuyến. Tuyến cố định dài 3.120m, băng tải kéo dài và băng tải nối dài đầu đỡ tải dài 1.300m. Năng suất băng tải 10.400 tấn/h. Hệ thống này cũng có 2 máy nghiền đá và một máy rót, năng suất và tính năng kỹ thuật như hệ thống tuyến băng 1. Tổng mức đầu tư cho một tuyến băng khoảng trên 2 nghìn tỷ đồng.

Từ giữa năm 2012, Công ty CP Than Cao Sơn đã triển khai thực hiện các bước: Phối hợp với đơn vị tư vấn thiết kế hoàn thiện để phê duyệt thiết kế kỹ thuật – dự toán tuyến băng tải đá; Lập, phê duyệt và đấu thầu; Lập hồ sơ mời thầu gói thầu số 3: “Lựa chọn nhà đầu tư xây dựng vận hành trạm nghiền và hệ thống băng tải đất đá ra bãi thải Bàng Nâu” (hệ thống tuyến băng tải đá số 1) và phương án giá thành vận chuyển, đã trình Tập đoàn. Với khối lượng công việc trong Dự án lớn, năng lực tài chính vượt quá khả năng của Công ty nên việc đầu tư hệ thống tuyến băng được thực hiện bằng hình thức hợp đồng theo đơn giá vận chuyển thông qua đấu thầu. Công ty CP Than Cao Sơn đã đăng tải thư mời các nhà đầu tư trong và ngoài nước tìm hiểu đầu tư hệ thống vận tải đất đá thải liên hợp ô tô - băng tải kết hợp với máy nghiền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đến Cao Sơn tìm hiểu. Các bên đã làm việc trao đổi thống nhất các hình thức nghiên cứu và có ý kiến đề xuất hợp tác sớm nhất với Công ty.

Cần xã hội hóa để kêu gọi đầu tư

Khẳng định chủ trương đầu tư các hệ thống băng tải đá ở Than Cao Sơn là con đường đúng đắn để các đơn vị sản xuất than lộ thiên phát triển lâu dài và ổn định, nhưng các dự án này đòi hỏi vốn đầu tư tương đối lớn, nên Tập đoàn chủ trương huy động các nguồn lực xã hội cùng đầu tư. Đây thể hiện sự năng động, sáng tạo của Tập đoàn trong thực hiện Đề án Tái cơ cấu kinh tế của Chính phủ.

Qua thực tế áp dụng tại nhiều đơn vị trong Tập đoàn, chủ trương đầu tư các hệ thống băng tải đá mang lại nhiều lợi ích to lớn về kinh tế, xã hội. Các dự án đầu tư băng tải đá ở một số mỏ lộ thiên này chiếm khoảng 1/4 sản lượng than của Tập đoàn, do vậy cần có sự vào cuộc, hiến kế, tập trung mọi nguồn lực của cả Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam và nhiều thành phần kinh tế khác.

  Hà Anh