Trong bối cảnh tiếp tục đẩy mạnh giải pháp tăng năng suất lao động quốc gia theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị 07/CTTTg ngày 04/2/2020, ông Trần Việt Hòa - Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương đã chia sẻ về những kết quả và định hướng ưu tiên của Bộ Công Thương trong triển khai giai đoạn tới.

* Dự án của Bộ Công Thương được phê duyệt vào giữa năm 2012. Để thực hiện Dự án, Bộ Công Thương đã nhanh chóng thành lập Ban chỉ đạo, điều hành và cơ quan giúp việc đặt tại Vụ Khoa học và Công nghệ để tổ chức, thực hiện. Việc triển khai Dự án trong giai đoạn 2012 - 2020 của Bộ Công Thương đã đạt được nhiều kết quả quan trọng:

Thứ nhất: Dự án đã xây dựng được các điển hình thành công thực hiện hoạt động cải tiến, nâng cao năng suất, chất lượng cho các doanh nghiệp trong các ngành công nghiệp ưu tiên; tạo nền tảng cho việc duy trì, phát triển các hoạt động trong nội tại doanh nghiệp và từng bước tạo các hiệu ứng lan tỏa. Tính đến hết giai đoạn Dự án, Bộ Công Thương triển khai xây dựng 468 mô hình điểm áp dụng các hệ thống quản lý tiên tiến, công cụ cải tiến hiện đại, tập trung chủ yếu cho 08 ngành, lĩnh vực ưu tiên được phê duyệt tại Quyết định 604/QĐ-TTg. Bộ Công Thương tập trung ưu tiên về nguồn lực (chiếm khoảng 54% tổng ngân sách), số lượng nhiệm vụ, đơn vị tư vấn, doanh nghiệp tham gia triển khai nội dung này.

Trong năm 2019 - 2020, BộCông Thương đã đẩy mạnh triển khai các mô hình điểm ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị doanh nghiệp, xây dựng các công cụ số hóa để hỗ trợ triển khai mở rộng các công cụ truyền thống. Thứ hai, Nâng cao nhận thức và năng lực thực thiện các hoạt động cải tiến năng suất, chất lượng cho các doanh nghiệp. Ngoài các khóa tập huấn được triển khai độc lập, hoạt động đào tạo được triển khai đồng thời trong quá trình xây dựng các mô hình điểm. Ngoài ra, Bộ Công Thương đã tiến hành đào tạo để hình thành mạng lưới các chuyên gia tư vấn cải tiến tại các đơn vị cung cấp tư vấn cải tiến cho doanh nghiệp cũng như đội ngũ cán bộ tại doanh nghiệp.

Thứ ba, góp phần hoàn thiện hệ thống TCVN, QCVN và nâng cao năng lực của hệ thống các phòng thí nghiệm, phục vụ công tác quản lý nhà nước về chất lượng sản phẩm hàng hóa của Bộ Công Thương.

Tính đến hết năm 2019, số lượng TCVN liên quan đến ngành công thương khoảng 6.387 TCVN (chiếm 53% tổng số TCVN), số lượng QCVN của Bộ Công Thương là 46 QCVN, chiếm khoảng 7%. Từ thực hiện Dự án, đã triển khai xây dựng 71 dự thảo/tiêu chuẩn TCVN, 62 dự thảo/ QCVN; triển khai xây dựng và trình Bộ trưởng ban hành Lộ trình hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật ngành Công Thương đến năm 2025; theo đó, đến năm 2025 sẽ hoàn thành việc xây dựng 70 QCVN và 17 TCVN đối với các sản phẩm, hàng hóa thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương với mục tiêu bao quát và điều tiết đầy đủ các hoạt động của ngành Công Thương, đồng bộ về bố cục và nội dung, có tính hội nhập quốc tế cao.

Trong năm 2019 - 2020, Bộ Công Thương đã hỗ trợ đầu tư tăng cường năng lực cho Phòng thử nghiệm trong lĩnh vực giấy, bao bì; hỗ trợ 15 Phòng thí nghiệm triển khai, áp dụng mới/chuyển đổi theo tiêu chuẩn ISO 17025:2016, góp phần tăng cường năng lực cho hoạt động thử nghiệm,đánh giá sự phù hợp, từ đó phục vụ tốt hơn mục tiêu quản lý nhà nước về chất lượng sản phẩm hàng hóa của ngành Công Thương.

Doanh nghiệp và mục tiêu thúc đẩy triển khai các hoạt động cải tiến, nâng cao năng suất, chất lượng chính là vấn đề trung tâm trong triển khai tất cả các hoạt động Dự án của Bộ Công Thương. Kết quả khảo sát cho thấy, 99,3% doanh nghiệp đánh giá hoạt động mạng lại hiệu quả, trong đó, yếu tố được cải thiện nhiều nhất là năng lực tự thực hiện cải tiến của doanh nghiệp (98%), 64,7% các doanh nghiệp có cải thiện về năng suất, 56,9% doanh nghiệp có cải thiện về chất lượng sản phẩm, giảm thiểu lãng phí nguyên nhiên vật liệu, 54,2%, 47,1% doanh nghiệp có cải thiện về thời gian giao hàng…

Hỗ trợ của Dự án cũng giúp các doanh nghiệp đáp ứng nhiều yêu cầu khắt khe về hệ thống quản lý, chất lượng sản phẩm của nhà nhập khẩu, chuỗi cung ứng của các nhà gia công lắp ráp. Theo báo cáo của các doanh nghiệp điểm, hiện có 94,8% mô hình tiếp tục duy trì sau khi kết thức dự án, trong đó 22,2% mô hình được mở rộng.

Tại Chỉ thị số 07/CT-TT g ngày 4/2/2020 về giải pháp tăng năng suất lao động quốc gia, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công Thương tiếp tục xây dựng Dự án trong giai đoạn 2021 - 2030. Xin ông cho biết những ưutiên và đột phá trong giai đoạn 2 của Dự án?

Việc xây dựng Giai đoạn 2 của Dự án sẽ được thực hiện trên cơ sở phát huy những thành công, đồng thời khắc phục hạn chế trong tiếp cận và triển khai ở giai đoạn 1. Để tạo ra những đột phá, không chỉ hình thành phong trào năng suất ở diện rộng mà còn tạo ra những chuyển biến có tính chất toàn diện, cơ bản đối với vấn đề năng suất, chất lượng cho doanh nghiệp, Bộ Công Thương đã xác định những quan điểm chủ đạo và nội dung ưu tiên trong Chương trình.

Đó là, tạo động lực cho các hoạt động tự cải tiến tại doanh nghiệp thông qua phát động các cuộc thi về cải tiến và nâng cao năng suất, chất lượng; công bố, vinh danh các doanh nghiệp thực hiện tốt hoạt động cải tiến; vinh danh các nhóm giải pháp hiệu quả, điển hình cho hoạt động cải tiến trong ngành, lĩnh vực. Xây dựng tiêu chí, quy trình, cơ chế đánh giá, công nhận các hoạt động cải tiến của doanh nghiệp; các mô hình về đánh giá chứng nhận thực hành tốt 5S, các công cụ cải tiến sẽ được từng bước chuẩn hóa, quy trình hóa…

Đào tạo đội ngũ cán bộ thực hành cải tiến tại doanh nghiệp và đội ngũ chuyên gia tư vấn. Tập trung xây dựng các mô hình tổng thể triển khai các hoạt động cải tiến, nâng cao năng

suất và chất lượng tại doanh nghiệp; kết hợp giữa các giải pháp đổi mới công nghệ quản trị, công nghệ sản xuất, cải tiến sản phẩm. Ưu tiên nghiên cứu, phát triển, ứng dụng thí điểm sản phẩm, giải pháp kỹ thuật nhằm triển khai; Lựa chọn đầu tư, hỗ trợ đầu tư theo chiều sâu nhằm tăng cường năng lực cho một số đơn vị nghiên cứu, tư vấn chuyên ngành trong việc nghiên cứu, làm chủ, ứng dụng các công nghệ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào trong hoạt động sản xuất, quản trị, kinh doanh của doanh nghiệp nhằm mục tiêu nâng cao năng suất và chất lượng, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.