Phom (khuôn đế giầy) là công cụ không thể thiếu trong sản xuất giầy. Phom giầy thường được đúc sẵn đúng với các phom chân, chuẩn từng milimet giúp cho nhà sản xuất dễ dàng hơn trong quy trình sản xuất giầy. Phom không chỉ là sự mô phỏng sao chép lại kích thước, cấu tạo của bàn chân mà còn được điều chỉnh có tính đến độ cử động cần thiết của bàn chân khi vận động. Sự ra đời của phom đã cải thiện một cách căn bản chất lượng giầy dép về mặt thẩm mỹ và quan trọng hơn là làm tăng giá trị sử dụng của đôi giầy bởi sự vừa vặn, dễ chịu đối với bàn chân. 

Trong thực tế, phom là một lĩnh vực khó, rất phức tạp, bởi việc sử dụng giầy được làm từ phom có kích thước không phù hợp với kích thước bàn chân có thể gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho người sử dụng. Chẳng hạn, nếu chọn giầy quá lỏng, người sử dụng sẽ bị cọ xát thường xuyên với mặt bên trong giầy khi di chuyển, đặc biệt là các loại giầy làm bằng chất liệu cứng, dễ gây các vết phồng rộp, nốt chai sần hoặc loét. Các đầu ngón chân có xu hướng bấu chặt về trước để tránh tuột giầy, lâu ngày có thể dẫn tới tình trạng biến dạng các ngón chân. Bước chân cũng ngắn lại và bất thường hơn, dẫn tới nguy cơ viêm hoặc các chấn thương như bong gân. Mặt khác, đi giầy sai cỡ lâu ngày còn gây đau dai dẳng ở các bộ phận như gót chân, cổ chân, các ngón chân. Tác động tăng áp lực đến các cơ bắp cũng ảnh hưởng tới cẳng chân, khớp gối và gây đau lưng.  

Nhằm xây dựng thông số phom phù hợp với số đo bàn chân người Việt cũng như thiết kế, chế tạo các bộ mẫu phom giầy da nam, nữ chuẩn phù hợp hình dạng và kích thước bàn chân người Việt, góp phần tạo ra sản phẩm giâdy dép nội địa chất lượng tốt, phù hợp với đối tượng phục vụ, nhóm tác giả tại Viện Nghiên cứu Da - Giầy đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu thiết kế và chế tạo phom giày phù hợp với bàn chân người Việt Nam”. Đây là đề tài cấp Bộ Công Thương do CN. Hoàng Thị Hồng làm chủ nhiệm.

Trong 13 tháng thực hiện đề tài (từ 01/12/2019 đến 01/12/2020), nhóm tác giả đã nghiên cứu tổng quan về hiện trạng, công nghệ chế tạo phom giầy tại Việt Nam. Từ đó, xây dựng bộ thông số phom giầy cho các loại phom nam, nữ phù hợp với các loại giày và các kích thước tương ứng của bàn chân gồm: hệ thống cỡ số phom giầy nam với các phom giày da thông thường, phom dép sandal, phom giầy thể thao, phom giầy bảo hộ lao động với 10 cỡ theo chiều dài và 3 cỡ theo độ đầy; hệ thống cỡ số phom giầy nữ với phom giầy da thông thường (chiều cao gót 3, 5, 7 cm), phom dép sandal (chiều cao gót 3, 5, 7 cm), phom giầy thể thao, phom giầy bảo hộ lao động động với 7 cỡ theo chiều dài và 3 cỡ theo độ đầy.

Bên cạnh đó, nhóm tác giả đã ứng dụng phần mềm thiết kế phom để thiết kế phom giầy chuẩn cho giày da nam nữ đạt yêu cầu về kỹ thuật và thẩm mỹ. Lô giầy sản xuất thử nghiệm được đánh giá có chất lượng phom giầy đạt yêu cầu về kỹ thuật, tính tiện nghi và thẩm mỹ. Tạo cơ sở vững chắc để xây dựng phương án phát triển sản phẩm trong tương lai.

Để phát huy tối đa việc sử dụng thông số kích thước phom vào thực tế, nhóm tác giả đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo là: nghiên cứu sản xuất thử nghiệm hoàn thiện quy trình thiết kế và phát triển mẫu phom theo xu hướng thời trang phù hợp với kích thước bàn chân người Việt Nam để có thể hoàn thiện quy trình thiết kế và ứng dụng bộ thông số kích thước phom vào thực tế. Như vậy, các thông số phom chuẩn mà nhóm nghiên cứu xây dựng cùng với mẫu phom giày mà nhóm nghiên cứu đã thiết kế chế tạo có sự vừa vặn phù hợp với kích thước bàn chân người Việt Nam.

Có thể thấy, công nghệ thiết kế phom giày với sự trợ giúp phần mềm máy tính đóng vai trò quan trọng trong nền công nghiệp sản xuất giầy hiện đại, đặc biệt là đối với các đòi hỏi của thị trường về mẫu mã và số lượng đặt hàng thay đổ liên tục. Nếu thiếu đi công nghệ thiết kế phù hợp chắc chắn doanh nghiệp sẽ không có cơ hội chiếm lĩnh thị trường. Do đó, thành công của đề tài góp phần giúp doanh nghiệp khắc phục những tồn tại hiện có trong quá trình sáng tạo kiểu dáng sản phẩm mới, cũng như góp phần giúp doanh nghiệp có cơ hội chủ động thâm nhập vào thị trường giày dép thế giới.