Theo báo cáo của Bộ Tài Chính, Bộ Nội Vụ tại "Hội nghị toàn quốc về thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức khoa học công lập" do  Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc Hội và Bộ KH&CN tổ chức đầu tháng 3/2015 thì, sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị định 115/2005/NĐ-CP ngày 5/9/2005, Quy định cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức khoa học và công nghệ công lập (Nghị định 115), với tinh thần đổi mới và giao quyền tự chủ mạnh mẽ cho tổ chức KH&CN công lập, nhất là các quyền về thực hiện nhiệm vụ, về tài chính và tài sản, về tổ chức bộ máy và nhân lực, nhiều tổ chức KH&CN đã chuyển đổi thành công, khẳng định được vị thế, thương hiệu của mình trên thị trường, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho cán bộ khoa học.

Tuy nhiên, cũng còn không ít tổ chức KH&CN công lập chưa thành công, chậm chuyển đổi do các nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau mà nguyên nhân chủ yếu là do vướng mắc trong cơ chế tài chính, cơ chế bổ nhiệm nhân sự và liên kết giữa các viện trong nước, ngoài nước và doanh nghiệp. Theo số liệu tổng hợp từ báo cáo của các bộ, ngành, địa phương đến 31/12/2014, trong tổng số 642 tổ chức KH&CN công lập, 488 tổ chức đã được phê duyệt Đề án thực hiện cơ chế tự chủ (trong đó có 295 tổ chức thuộc loại hình tự trang trải kinh phí hoạt động thường xuyên).

Năm 2015, tổ chức KHCN công lập không chuyển đổi theo Nghị định 115 sẽ bị ngừng cấp kinh phí

Chủ trì Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định, để thay đổi những bất cập hiện giờ, cần sự thay đổi cơ chế. Việc sửa đổi luật cần thời gian dài nhưng trên cơ sở báo cáo tổng hợp và những khuyến nghị cụ thể từ các bộ, ban ngành, Chính phủ có thể giúp tháo gỡ sớm bằng các Nghị định, Quyết định phù hợp. Tuy vậy, các bộ, các địa phương cần phải khẩn trương, quyết liệt và đến cuối năm 2015 phải thực hiện xong việc chuyển đổi, nếu không sẽ ngừng cấp ngân sách. Các đại biểu cũng thống nhất ý kiến, đối với 154 tổ chức KH&CN công lập (chiếm 24%) chưa chuyển đổi theo Nghị định 115, trong năm 2015 phải có đề án chuyển đổi phù hợp, nếu tổ chức nào không đủ điều kiện chuyển đổi thì cương quyết sáp nhập hoặc giải thể.

Phó Thủ tướng cũng cho biết, cuối năm nay, Bộ KH&CN sẽ công khai danh sách của tất cả các đơn vị chưa thực hiện chuyển đổi và thống kê rõ ràng hiệu quả của những đơn vị đã chuyển đổi một cách chi tiết, cụ thể.  

PV